Στο κλασικό του έργο, «Η Θεωρία της Οικονομικής Ανάπτυξης» (1912), ο Joseph A. Schumpeter ανέπτυξε την έννοια της «δημιουργικής καταστροφής», η οποία παραμένει ένα από τα πιο βαθιά θεωρητικά θεμέλια της έρευνας για την καινοτομία.
Σύμφωνα με τον Schumpeter, η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη δεν είναι συνεχής, αλλά ανατρεπτική: οι νέες τεχνολογίες, οι οργανωτικές μορφές και οι τρόποι σκέψης αναγκαστικά διαλύουν προηγούμενες δομές για να δημιουργήσουν νέες.
Η καινοτομία, επομένως, δεν είναι μόνο πρόοδος, αλλά και μετασχηματισμός – μια διαδικασία κατά την οποία το παλιό καθίσταται παρωχημένο και αντικαθίσταται από νέες, πιο αποτελεσματικές μορφές.
Η «δημιουργική καταστροφή» δεν είναι καταστροφική, αλλά η κινητήρια δύναμη της εξελικτικής ανάπτυξης: η άνοδος νέων λύσεων συμβαδίζει πάντα με την αναδιοργάνωση των παλαιών συστημάτων.
Στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, αυτή η θεωρία έγινε επίσης κλειδί στην εξήγηση των αστικών και κοινωνικών καινοτομιών: η κοινωνική καινοτομία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την κατάρρευση των υφιστάμενων θεσμικών, πολιτιστικών και οικονομικών φραγμών.
Οι ιδέες του Schumpeter συνεχίζουν να διαμορφώνουν τον λόγο για την καινοτομία μέχρι σήμερα και να αποτελούν μια θεωρητική γέφυρα μεταξύ της έρευνας για την οικονομική και την κοινωνική καινοτομία.